| Từ năm 2008 đến năm 2010, tỉnh Hà Giang đã trồng được trên 1.200 ha cây cao su (hiện nay cây cao su sinh trưởng và phát triển bình thường). Đề nghị Chính phủ bổ sung tỉnh Hà Giang vào vùng quy hoạch phát triển cây cao su của cả nước, đồng thời cho chủ trương điều chỉnh một số diện tích đất sử dụng không hiệu quả thuộc quỹ đất của 03 Công ty lâm nghiệp (Vĩnh Hảo, Cầu Ham, Ngòi Sảo) trực thuộc Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn về cho tỉnh quản lý, để có thêm diện tích phát triển cây cao su và đáp ứng nhu cầu sản xuất cho nhân dân hạ sơn, xây dựng nông thôn mới. |
Hà Giang nằm ở phía đông dãy Hoàng Liên Sơn, chịu ảnh hưởng của mùa đông lạnh hơn so với các tỉnh Tây Bắc, địa hình khá phức tạp, đất đai chia cắt giữa các tiểu vùng; điều kiện cơ sở hạ tầng khó khăn, trình độ sản xuất nông nghiệp còn thấp, nguồn lực đầu tư tại chỗ hạn chế; kinh nghiệm phát triển cao su trong vùng còn ít cả về khoa học kỹ thuật và tổ chức sản xuất.
Hà Giang chưa có quy hoạch phát triển cao su cả nước, nhưng đang được Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam phối hợp trồng thí điểm trên diện tích hẹp để rút kinh nghiệm.
1. Về quy hoạch phát triển
- Tỉnh Hà Giang chưa nằm trong quy hoạch theo Quyết định 750/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, tuy nhiên tỉnh đã tiến hành quy hoạch phát triển cao su toàn tỉnh khoảng 10 ngàn ha. Trong năm 2010, một số tỉnh ở Đông Bắc trong đó có tỉnh Hà Giang đã có văn bản đề nghị Thủ tướng Chính phủ bổ sung quy hoạch cao su của tỉnh vào quy hoạch phát triển cao su chung của cả nước. Tuy nhiên, đến nay Thủ tướng Chính phủ chưa có ý kiến chính thức về điều chỉnh quy hoạch theo Quyết định 750/QQĐ-TTg.
2. Về tổ chức sản xuất
- Tỉnh Hà Giang đã thành lập Ban chỉ đạo phát triển cao su trực thuộc UBND tỉnh, Trưởng ban là đồng chí Lãnh đạo UBND tỉnh. Định hướng phát triển hình thức cao su đại điền, do Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam đầu tư theo hình thức: tỉnh giao đất và đất liên kết (hộ dân có đất góp cổ phần bằng giá trị quyền sử dụng đất và được tuyển dụng lao động làm việc cho Công ty theo diện tích góp đất, Công ty đầu tư và quản lý toàn bộ quá trình sản xuất và tiêu thụ sản phẩm).
3. Tình hình thiệt hại sau đợt rét đậm, rét hại năm 2010
Tiếp theo đợt rét đậm, rét hại lịch sử năm 2008, vụ Đông Xuân năm 2010 rét đậm đã gây thiệt hại nặng cho cây cao su Hà Giang.
Theo báo cáo của Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam và Sở Nông nghiệp & PTNT tỉnh Hà Giang, tình hình thiệt hại của diện tích cao su đã trồng qua đợt rét đậm, rét hại năm 2010 – 2011 như sau:
Hà Giang: diện tích thiệt hại là 1.159 ha (97% tổng diện tích) trong đó có 883 ha bị chết trên 70% số cây, 235 ha bị chết từ 40% đến 70% số cây.
4. Một số giải pháp chỉ đạo
Ngày 24 tháng 3 năm 2011, Bộ đã tổ chức hội nghị đánh giá tình hình phát triển cao su tại các tỉnh miền núi phía Bắc với UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp & PTNT, các Công ty cao su thành viên của 7 tỉnh trong đó có tỉnh Hà Giang cùng Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam đã đánh giá và chỉ đạo:
a. Về quy hoạch
Bộ giao Viện Quy hoạch và Thiết kế nông nghiệp phối hợp với tỉnh Hà Giang và Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam khẩn trương rà soát kỹ các địa bàn đã quy hoạch thời gian qua, kết hợp các tiêu chí theo Thông tư 58/2009/TT-BNNPTNT và kết quả kiểm tra đánh giá tình hình sinh trưởng của cao su đã trồng thời gian qua để điều chỉnh quy hoạch cho phù hợp hơn. Định hướng trước mắt trồng thí điểm cao su trên diện tích hẹp để rút kinh nghiệm.
b. Về giống cao su
Tổng hợp kết quả điều tra của Viện Khoa học Kỹ thuật Nông lâm nghiệp miền núi phía Bắc, đánh giá của Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam và Sở Nông nghiệp & PTNT các tỉnh có trồng cao su sau 02 đợt rét lịch sử vừa qua cho thấy:
- Về giống: trong cùng điều kiện, các giống cao su đã trồng ở vùng miền núi phía Bắc thời gian qua có mức độ chịu rét khác nhau: nhóm giống có khả năng chịu lạnh tốt, tỷ lệ chết và khả năng phục hồi sau rét tốt là các giống VN 77 – 4, IAN 873, VN 77-2. Đính hướng vùng Đông Bắc trong đó có tỉnh Hà Giang chủ yếu trồng các giống cao su chịu lạnh là VN 77 – 4, IAN 873, VN 77-2.
- Trên cơ sở nghiên cứu, đề xuất của Viện Khoa học Kỹ thuật Nông lâm nghiệp miền núi phía Bắc và Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và PTNT đã công nhận đặc cách 02 giống cao su chịu lạnh Vân Nghiêu 77 – 4, Vân nghiêu 77 -2, để chủ động xây dựng cơ cấu giống cho vùng.
- Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam đã nhập cây giống cao su chịu lạnh giống Vân Nghiêu 77 – 4, Vân nghiêu 77 -2 từ Trung Quốc trồng lại diện tích cao su bị thiệt hại tại tỉnh Hà Giang.
- Đồng thời Tập đoàn chỉ đạo Viện nghiên cứu Cao su chủ động xây dựng vườn nhân giống và vườn ươm giống cao su chịu lạnh (VNg 77 – 4, IAN 873, VNg 77-2), để chủ động sản xuất giống cao su chịu lạnh trong nước từ năm 2013.
c. Về kỹ thuật canh tác
- Tăng cường các biện pháp kỹ thuật canh tác giảm thiểu tác hại của rét đối với cao su như: trồng sớm vào khoảng tháng 4 và tháng 5 bằng tu bầu có hai tầng lá, tăng cường bón phân hữu cơ, tủ gốc, bón phân kết thúc trước tháng 9, kết hợp tủ gốc bằng PE, bao tán cây trước đợt rét hại. Những biện pháp canh tác mới có hiệu quả trong giảm thiểu tác hại của rét cho cao su trồng đã được bổ sung và quy trình kỹ thật trồng, chăm sóc cao su thiết kế cơ bản để các Công ty áp dụng trong sản xuất.
5. Đánh giá chung
Trên cơ sở đánh giá toàn diện ảnh hưởng của rét đạm đối với diện tích cao su đã trồng theo từng tiểu vùng sinh thái trong một số năm tiếp theo, tỉnh Hà Giang báo cáo cho Thủ tướng Chính phủ để xem xét phê duyệt quy hoạch trước khi trồng tiếp trong sản xuất. |