Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang Lý Thị Lan: Đồng tình cao với quy định bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của công an cấp xã để bảo đảm giải quyết triệt để các vụ việc phát sinh từ cơ sở

Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Lý Thị Lan phát biểu thảo luận tổ                                                                              

Theo đại biểu, việc cho phép Trưởng hoặc Phó Trưởng Công an cấp xã tham gia hoạt động khởi tố, điều tra vụ án ít nghiêm trọng, nghiêm trọng xảy ra trên địa bàn cấp xã là phù hợp với chủ trương phân cấp, phân quyền, đưa hoạt động tố tụng gần dân, sát thực tiễn. Điều này cũng tương thích với mô hình tổ chức chính quyền địa phương theo hai cấp: tỉnh và xã.

Tuy nhiên, từ thực tiễn tại Hà Giang đại biểu chỉ ra một số bất cập và khó khăn trong việc triển khai quy định này nếu không có hướng dẫn cụ thể. Hiện nay, toàn tỉnh có 193 xã, phường và sau khi sắp xếp lại, phần lớn nhiệm vụ đã được chuyển giao về công an cấp xã. Trong khi việc đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ công an chính quy tại xã còn hạn chế, nhiều cán bộ chưa đạt đủ tiêu chuẩn nghiệp vụ điều tra viên, đặc biệt là ở các vùng sâu vùng xa, gây khó khăn khi xử lý các vụ án hình sự.

Vì vậy, đại biểu kiến nghị chỉ giao công an cấp xã điều tra các vụ việc ít nghiêm trọng, có khung hình phạt rõ ràng. Người thực hiện phải có chức danh điều tra viên được bổ nhiệm theo quy định hoặc phải được đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ và cấp chứng chỉ trong thời hạn cụ thể. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để bảo đảm trách nhiệm, chất lượng và hiệu quả công tác điều tra tại cơ sở.

Ngoài nhân sự, đại biểu đề nghị cần đầu tư cơ sở vật chất cho công an cấp xã. Trước đây, công an huyện được trang bị đầy đủ thiết bị phục vụ điều tra, trong khi hiện nay việc chuyển nhiệm vụ mà không đủ điều kiện thực hiện, ảnh hưởng đến hiệu quả thực thi pháp luật.

Vấn đề cơ chế phối hợp, kiểm tra, giám sát giữa các cơ quan tố tụng cũng được đại biểu đặc biệt lưu ý. Hiện dự thảo chưa thống nhất trong cách dùng thuật ngữ như “viện kiểm sát có thẩm quyền”, “viện kiểm sát cùng cấp” trong khi hệ thống công an lại tổ chức theo mô hình hai cấp (tỉnh và xã). Nếu không có hướng dẫn cụ thể, rõ ràng, sẽ dễ gây lúng túng trong quá trình phối hợp điều tra, truy tố, xét xử. Do vậy, đại biểu đề xuất sớm ban hành văn bản hướng dẫn liên ngành để phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm và cơ chế phối hợp giữa các cơ quan tiến hành tố tụng, đảm bảo thi hành luật khả thi và hiệu quả từ cấp cơ sở.