Các đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết.
Tại phiên họp quan trọng này, dưới sự điều hành của Phó Chủ
tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, sau khi nghe các đại biểu Quốc hội thảo luận
sôi nổi, thẳng thắn và trách nhiệm tại hội trường về chủ trương sắp xếp các đơn
vị hành chính cấp tỉnh năm 2025, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã phát
biểu giải trình, làm rõ thêm một số vấn đề mà đại biểu Quốc hội quan tâm. Trên
cơ sở ý kiến thống nhất cao, Quốc hội đã tiến hành biểu quyết thông qua Nghị
quyết. Kết quả biểu quyết điện tử cho thấy có 461/465 đại biểu Quốc hội tham
gia biểu quyết tán thành, đạt tỷ lệ 96,44% tổng số đại biểu tham gia. Như vậy,
với tuyệt đại đa số ý kiến tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết
sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh – một trong những nội dung trọng yếu của
chương trình cải cách tổ chức bộ máy nhà nước giai đoạn 2021–2030.
Theo Nghị quyết, cả nước sẽ thực hiện sáp nhập 46 đơn vị
hành chính cấp tỉnh hiện có để hình thành 23 tỉnh, thành phố mới. Sau sắp xếp,
số đơn vị hành chính cấp tỉnh trên cả nước còn lại 34 đơn vị, gồm 28 tỉnh và 6
thành phố trực thuộc Trung ương. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử hành chính
hiện đại của Việt Nam thực hiện việc tái cấu trúc hệ thống đơn vị cấp tỉnh với
quy mô lớn và toàn diện như vậy.
Việc sáp nhập không đơn thuần là sự thay đổi địa giới hành
chính trên bản đồ, mà còn là bước đi mang tính định hình lại không gian phát
triển kinh tế – xã hội, phân bổ lại nguồn lực, dân cư, hệ thống hạ tầng, hướng
đến một mô hình tổ chức chính quyền địa phương hiệu quả, chuyên nghiệp hơn.
Tiêu biểu có thể kể đến việc sáp nhập Hà Giang và Tuyên Quang thành tỉnh mới
mang tên Tuyên Quang với diện tích gần 13.800 km² và dân số gần 1,9 triệu người;
Yên Bái và Lào Cai thành tỉnh Lào Cai; Bắc Kạn và Thái Nguyên thành tỉnh Thái
Nguyên; Hải Dương và Hải Phòng hợp nhất thành thành phố Hải Phòng với dân số
lên đến hơn 4,6 triệu người; hay việc mở rộng không gian hành chính của thành
phố Hồ Chí Minh khi hợp nhất với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, trở thành
trung tâm kinh tế - tài chính lớn nhất cả nước với hơn 14 triệu dân và diện
tích trên 6.700 km².
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà phát biểu giải trình.
Từ ngày 1 tháng 7 năm 2025, chính quyền địa phương tại các tỉnh,
thành phố hình thành sau sắp xếp sẽ chính thức đi vào hoạt động. Trong thời
gian chuyển tiếp, các chính quyền hiện hành vẫn tiếp tục đảm nhiệm nhiệm vụ quản
lý nhà nước, bảo đảm ổn định, thông suốt và không để gián đoạn trong việc phục
vụ người dân. Quốc hội giao Chính phủ, các bộ ngành trung ương, chính quyền các
cấp có trách nhiệm tổ chức thực hiện nghiêm túc Nghị quyết, trong đó cần đặc biệt
chú trọng tới công tác rà soát, sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, bảo
đảm ổn định chính trị, tư tưởng và đời sống cho người dân bị ảnh hưởng bởi quá
trình sáp nhập.
Một điểm quan trọng trong Nghị quyết là yêu cầu Chính phủ
xác định chính xác diện tích tự nhiên, ranh giới hành chính các đơn vị mới trên
bản đồ và thực địa, đồng thời công bố công khai bằng hình thức phù hợp để người
dân dễ dàng tiếp cận. Trong trường hợp có chênh lệch số liệu so với văn bản,
Chính phủ được phép cập nhật mà không phải trình lại Quốc hội – đây là biểu hiện
cụ thể của cơ chế hành chính linh hoạt, thực tiễn và tiến bộ.
Đáng chú ý, Nghị quyết nhấn mạnh việc chuyển đổi mô hình
chính quyền địa phương theo hướng hai cấp (tỉnh – xã) nhằm loại bỏ tầng nấc
trung gian không cần thiết, tiết kiệm chi phí quản lý, đồng thời tăng cường
tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm và năng lực phục vụ của chính quyền cấp cơ sở.
Đây là nền tảng vững chắc để đẩy nhanh cải cách hành chính, thúc đẩy chuyển đổi
số, chính quyền số và nâng cao chất lượng thể chế trong bối cảnh phát triển quốc
gia theo định hướng hiện đại và hội nhập sâu rộng.
Nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025 được
xem là dấu mốc lịch sử trong tiến trình đổi mới hệ thống quản lý nhà nước. Từ một
chủ trương chính trị lớn, đến một quyết sách hành động cụ thể, rồi giờ đây là
hiện thực hóa bằng hành động thực tiễn – tất cả thể hiện tầm nhìn chiến lược, bản
lĩnh chính trị và tinh thần hành động vì lợi ích quốc gia – dân tộc. Một lần nữa,
Quốc hội khẳng định vị thế là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, nơi hội tụ
trí tuệ, ý chí và nguyện vọng của nhân dân cả nước.
Huyền Hoàng