Theo đại biểu Tráng A Dương, việc sửa đổi, bổ sung các luật
lần này là cần thiết và cấp bách nhằm thể chế hóa kịp thời các chủ trương lớn của
Đảng về tổ chức, sắp xếp lại bộ máy quân sự địa phương theo hướng tinh gọn, hiệu
quả, phù hợp với Nghị quyết số 18-NQ/TW, các kết luận của Bộ Chính trị khóa
XIII và Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12/4/2025 của Hội nghị Trung ương 11 khóa
XIII về tổ chức chính quyền địa phương hai cấp. Việc xây dựng một đạo luật sửa
đổi tổng thể nhằm cập nhật, thống nhất các quy định pháp luật trong lĩnh vực quốc
phòng, an ninh không chỉ là yêu cầu từ thực tiễn quản lý, mà còn là cơ sở để đảm
bảo tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật, góp phần nâng cao hiệu lực
tổ chức, chỉ đạo, điều hành từ Trung ương đến cơ sở.
Đại biểu Quốc hội Tráng A Dương - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang phát biểu thảo
luận tại hội trường.
Đối với quy định tại Điều 6 của dự thảo Luật sửa đổi, bổ
sung Luật Phòng không nhân dân, đại biểu Tráng A Dương bày tỏ sự tán thành với
phương án chuyển chức danh Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện sang Chỉ
huy trưởng Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực. Đây là định hướng phù hợp với tinh thần
sắp xếp tổ chức quân sự địa phương theo hướng “tinh, gọn, mạnh” đã được Đảng chỉ
đạo, đồng thời phản ánh đúng thực tiễn triển khai khi mô hình Ban Chỉ huy quân
sự cấp huyện được thay thế bằng Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực – một đơn vị trực
thuộc Bộ Chỉ huy quân sự cấp tỉnh, không phải là cấp hành chính trung gian. Việc
quy định rõ vị trí, chức năng, nhiệm vụ của đơn vị này sẽ góp phần bảo đảm tính
liên thông, tập trung, thống nhất trong chỉ huy từ cấp tỉnh tới cấp xã, đặc biệt
là trong công tác phòng không nhân dân và ứng phó với các tình huống khẩn cấp.
Tuy nhiên, đại biểu cũng nêu rõ một số điểm chưa tương thích
giữa Luật Dân quân tự vệ và Luật Phòng không nhân dân trong tổ chức lực lượng
phòng không tại cấp xã. Trong khi Luật Dân quân tự vệ cho phép thành lập trung
đội dân quân phòng không, thì Luật Phòng không nhân dân lại chỉ quy định các tổ
bắn mục tiêu bay thấp và tổ chế áp phương tiện bay không người lái. Để đảm bảo
sự thống nhất, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung quy định lực
lượng phòng không cấp xã có thể được tổ chức thành trung đội súng máy phòng
không, bên cạnh các tổ chức hiện có, nhằm phát huy đầy đủ vai trò của lực lượng
dân quân trong thực hiện nhiệm vụ phòng không tại cơ sở.
Góp ý đối với Điều 8 của dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật
Phòng thủ dân sự, đại biểu Tráng A Dương đánh giá cao việc dự thảo đã quy định
cụ thể hai cấp độ phòng thủ dân sự, tạo cơ sở pháp lý rõ ràng để chính quyền
các cấp chủ động hơn trong ứng phó với sự cố, thảm họa. Theo đó, phòng thủ dân
sự cấp độ 1 được áp dụng khi sự cố xảy ra trong phạm vi cấp xã, vượt quá khả
năng xử lý của lực lượng chuyên trách và lực lượng tại chỗ, cho phép Chủ tịch
UBND cấp xã có thẩm quyền ban bố và triển khai các biện pháp mạnh để ứng phó hiệu
quả, kể cả áp dụng các hình thức huy động nguồn lực, hạn chế một số quyền trong
trường hợp khẩn cấp. Đối với cấp độ 2, khi sự cố xảy ra trên diện rộng, vượt khả
năng của cấp xã, Chủ tịch UBND cấp tỉnh sẽ là người có thẩm quyền ban bố nhằm
chỉ đạo điều hành, phối hợp các lực lượng liên ngành, liên xã trong ứng phó và
khắc phục hậu quả. Cách phân định này không chỉ phù hợp với nguyên tắc phân cấp
quản lý nhà nước, mà còn giúp đảm bảo tính linh hoạt và kịp thời trong triển
khai các biện pháp phòng thủ dân sự tại địa phương.
Bên cạnh đó, đại biểu cũng góp ý làm rõ vai trò của Ban Chỉ
huy phòng thủ khu vực được đề cập tại Khoản 5 Điều 8 dự thảo luật. Theo quy định,
Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực là đơn vị trực thuộc Bộ Chỉ huy quân sự cấp tỉnh,
có chức năng tham mưu cho Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự cấp tỉnh trong công tác
chỉ đạo, điều hành phòng thủ dân sự. Tuy nhiên, để tránh nhầm lẫn về thẩm quyền
giữa Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực và chính quyền cấp xã – vốn không phải là cấp
hành chính trung gian – đại biểu đề nghị chỉnh lý nội dung theo hướng khẳng định
rõ vai trò “tham mưu cho cơ quan thường trực” thay vì trực tiếp chỉ đạo, điều
hành cấp xã. Điều này vừa đúng với bản chất tổ chức lực lượng quân sự địa
phương, vừa đảm bảo nguyên tắc trong tổ chức bộ máy chính quyền hai cấp như đã
được xác lập trong các văn bản chỉ đạo của Trung ương.
Khẳng định tầm quan trọng của dự án luật, đại biểu Tráng A
Dương nhấn mạnh: Việc sửa đổi, bổ sung lần này không chỉ góp phần hoàn thiện
khung khổ pháp lý cho lĩnh vực quốc phòng, an ninh, mà còn tạo điều kiện thuận
lợi để các địa phương triển khai hiệu quả các nhiệm vụ trong tình hình mới, nhất
là khi các nguy cơ an ninh phi truyền thống, thiên tai, dịch bệnh, thảm họa
ngày càng gia tăng, yêu cầu sự vào cuộc đồng bộ, linh hoạt và kịp thời của cả hệ
thống chính trị. Đại biểu kiến nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát, đối chiếu
toàn bộ hệ thống pháp luật để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất và sát hợp với
thực tiễn, qua đó tạo hành lang pháp lý vững chắc cho tổ chức, hoạt động của
các lực lượng vũ trang nhân dân và chính quyền địa phương các cấp.
Huyền Hoàng