QUỐC HỘI KHÓA XV: NHỮNG BƯỚC TIẾN ĐỘT PHÁ, HOÀN THIỆN THỂ CHẾ PHÁP LUẬT VÌ LỢI ÍCH QUỐC GIA, DÂN TỘC

Toàn cảnh Quốc hội thông qua Nghị quyết về miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp

Luật Bảo vệ Dữ liệu Cá nhân: với 433/435 đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân với 39 điều. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026.

Một trong những điểm nhấn quan trọng nhất là việc thông qua Luật Bảo vệ Dữ liệu Cá nhân (DLCN), một bước tiến lớn trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ hiện nay. Luật này đã được chỉnh lý với nhiều nội dung mở rộng và sâu sắc, phản ánh sự nhạy bén của Quốc hội trước những thách thức mới về bảo vệ thông tin cá nhân.

Phạm vi điều chỉnh được mở rộng một cách toàn diện, không chỉ áp dụng đối với các cơ quan, tổ chức, cá nhân Việt Nam (dù ở trong hay ngoài nước) và các tổ chức, cá nhân nước ngoài tại Việt Nam, mà còn bao gồm cả tổ chức, cá nhân nước ngoài không hiện diện tại Việt Nam nhưng trực tiếp hoặc có liên quan đến hoạt động xử lý dữ liệu cá nhân của công dân Việt Nam và người gốc Việt Nam. Điều này cho thấy tầm nhìn chiến lược của Việt Nam trong việc bảo vệ dữ liệu người dùng trên các nền tảng xuyên biên giới như Google, Facebook, TikTok.

Khái niệm DLCN được định nghĩa rõ ràng hơn, bao quát cả dữ liệu trong môi trường vật lý, không chỉ giới hạn trong môi trường mạng. Luật phân loại DLCN thành dữ liệu cơ bản và dữ liệu nhạy cảm, đồng thời giao Chính phủ ban hành danh mục cụ thể để đảm bảo tính linh hoạt và phù hợp với thực tiễn phát triển công nghệ.

Chế tài xử lý vi phạm được nâng cao một cách đáng kể, thể hiện tính răn đe mạnh mẽ, đặc biệt đối với các hành vi vi phạm nghiêm trọng. Mức phạt hành chính tối đa đối với hành vi chuyển DLCN xuyên biên giới có thể lên đến 5% doanh thu năm trước liền kề, còn hành vi mua, bán DLCN có thể bị phạt tối đa 10 lần khoản thu có được từ hành vi vi phạm. Điều này đặc biệt quan trọng để kiểm soát các tập đoàn đa quốc gia và doanh nghiệp công nghệ lớn. Luật cũng bổ sung quy định xử phạt cá nhân vi phạm, với mức phạt tối đa bằng một phần hai mức phạt của tổ chức.

Quyền của chủ thể DLCN được quy định chặt chẽ và cụ thể hơn, bao gồm quyền được biết, đồng ý hoặc rút lại sự đồng ý, xem xét, chỉnh sửa, yêu cầu cung cấp, xóa, hạn chế xử lý, phản đối, khiếu nại, tố cáo, khởi kiện và yêu cầu bồi thường thiệt hại. Luật đặc biệt nhấn mạnh sự đồng ý phải dựa trên sự tự nguyện và hiểu rõ thông tin, phải được thể hiện bằng phương thức rõ ràng, cụ thể, có thể kiểm chứng được.

Quy định về chuyển dữ liệu cá nhân xuyên biên giới được đơn giản hóa theo cơ chế hậu kiểm, yêu cầu lập hồ sơ đánh giá tác động một lần cho suốt thời gian hoạt động và được cập nhật định kỳ. Một số trường hợp được miễn thực hiện quy định về đánh giá tác động (như cơ quan nhà nước, lưu trữ dữ liệu nhân viên trên điện toán đám mây, chủ thể tự chuyển dữ liệu).

Nghị quyết về kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp: Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về việc kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp, có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 với 443/444 đại biểu có mặt tán thành.

Nghị quyết về kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp là minh chứng rõ nét cho sự quan tâm sâu sắc của Đảng và Nhà nước đối với khu vực nông nghiệp, nông dân và nông thôn.

Nghị quyết đã kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2030. Quyết định này tiếp tục chính sách ưu đãi đã được triển khai từ năm 1993, thể hiện sự nhất quán và tầm nhìn dài hạn trong việc hỗ trợ phát triển nông nghiệp, tăng cường sản xuất, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, và nâng cao đời sống nông dân.

Phạm vi áp dụng chính sách này rất rộng, bao gồm toàn bộ diện tích đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân được giao, tổ chức, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp vào mục đích sản xuất nông nghiệp. Điều này tạo điều kiện tối đa cho mọi đối tượng trong ngành nông nghiệp yên tâm đầu tư, sản xuất, góp phần quan trọng vào sự phát triển ổn định và bền vững của nền kinh tế đất nước.

Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc: Với 445/445 (100%) đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2026

Việc thông qua Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc (LHQ) là một cột mốc lịch sử, khẳng định vai trò và trách nhiệm ngày càng cao của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế. Luật này không chỉ củng cố nền tảng pháp lý mà còn mở rộng đáng kể phạm vi tham gia, thể hiện cam kết của Việt Nam đối với hòa bình và an ninh toàn cầu.

Đối tượng tham gia được mở rộng đáng kể, không chỉ giới hạn trong lực lượng vũ trang (sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng, hạ sĩ quan, binh sĩ và các đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an) mà còn bao gồm cả cán bộ, công chức, viên chức (lực lượng dân sự). Điều này cho phép Việt Nam đóng góp đa dạng hơn vào các phái bộ GGHB của LHQ, phù hợp với xu thế quốc tế và đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Luật đặt ra các nguyên tắc tham gia chặt chẽ, nhấn mạnh sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng Cộng sản Việt Nam, tuân thủ Hiến pháp và pháp luật Việt Nam, phù hợp với Hiến chương LHQ và pháp luật quốc tế, đồng thời bảo đảm độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, không can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia.

Chính sách của Nhà nước được đặc biệt quan tâm, tập trung vào việc xây dựng lực lượng hiện đại, chuyên nghiệp, ưu tiên phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và trang thiết bị. Đặc biệt, Luật khuyến khích và ưu tiên nữ giới tham gia hoạt động GGHB LHQ, thể hiện cam kết về bình đẳng giới.

Chế độ, chính sách ưu đãi được quy định rõ ràng cho các cá nhân đã hoàn thành nhiệm vụ GGHB LHQ về đào tạo, bố trí, sử dụng, tuyển dụng, tuyển chọn, cũng như các chế độ tiền lương, phụ cấp, khen thưởng, và chính sách đối với trường hợp ốm đau, bị thương, tai nạn hoặc hy sinh, từ trần khi thực hiện nhiệm vụ. Nguồn kinh phí bồi hoàn từ LHQ sẽ được nộp vào ngân sách nhà nước và ưu tiên cho xây dựng lực lượng GGHB LHQ.

Nghị quyết về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông: Quốc hội đã thông qua Nghị quyết này với 440/441 ĐBQH có mặt tham gia biểu quyết tán thành. Nghị quyết là một chính sách nhân văn sâu sắc, thể hiện tinh thần "không để ai bị bỏ lại phía sau" trong giáo dục, đặc biệt là đối với thế hệ tương lai của đất nước.

Phạm vi đối tượng được hưởng lợi được mở rộng tối đa, bao gồm tất cả trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông là công dân Việt Nam và người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch đang sinh sống tại Việt Nam, không phân biệt đang học tại cơ sở giáo dục công lập hay dân lập, tư thục. Điều này khắc phục tình trạng bỏ sót nhóm trẻ chưa đến trường, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, khu công nghiệp, đảm bảo quyền được học tập của mọi trẻ em.

Chính sách miễn học phí cho trẻ em trong cơ sở giáo dục công lập và hỗ trợ học phí cho trẻ em trong cơ sở giáo dục dân lập, tư thục sẽ giảm đáng kể gánh nặng tài chính cho các gia đình, đặc biệt là hộ nghèo, vùng khó khăn.

Nghị quyết đặt ra mục tiêu đến năm 2030, 100% tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi, một mục tiêu đầy tham vọng nhưng khả thi, dựa trên sự bảo đảm nguồn lực của Nhà nước và huy động xã hội hóa.

Nguồn tài chính được đảm bảo từ ngân sách nhà nước, với sự hỗ trợ từ ngân sách trung ương cho các địa phương chưa tự cân đối được. Đồng thời, Luật cũng khuyến khích huy động các nguồn vốn hợp pháp khác để phát triển giáo dục mầm non.